การแพ้ยา เป็นอันตรายของการใช้ยาที่เกิดจากปฏิกิริยาต่อต้านทางร่างกายสามารถเกิดขึ้นได้กับยาทุกชนิดทั้งยาฉีด ยาทา ยากิน หรือยาดมสลบ อาการแพ้ยา จะขึ้นอยู่กับภูมิคุ้มกันของแต่ละคน ในกรณีที่รุนแรงมากที่สุดคือทำให้เสียชีวิตได้ เขามาหลายสิบปีก่อนก็มีดาราหนัง18+ที่เสียชีวิตเพราะอาการแพ้ยา แม้แต่นอกวงการหนัง18+ก็ยังมีดาราเสียชีวิตจากการแพ้ยาอยู่บ่อยๆ
แพ้ยาเกิดจากอะไร
การแพ้ยาเกิดจากร่างกายสร้างภูมิคุ้มกันไปต่อต้านตัวยาชนิดนั้นๆ จึงแสดงอาการแพ้ออกมา อาการแพ้จะมีอาการหลายอย่าง เช่น เกิดผื่นขึ้นตามผิวหนัง ตับอักเสบ และอาการอื่นๆ สามารถเกิดได้กับทุกส่วนในร่างกาย อาการและความรุนแรงของการแพ้ยาจะขึ้นอยู่กับปัจจัยของคนไข้หรือขึ้นอยู่กับชนิดของตัวยา มันไม่เหมือนกับเวลาที่เราแพ้เจลหล่อลื่นเวลาดูหนัง18+หรอกนะ เพราะอย่างนั้นยังเป็นอาการภายนอก อาการภายในควบคุมได้ยาก
แพ้ยามีกี่แบบ
อาการแพ้ยาแบ่งออกได้เป็น 2 ประเภท โดยใช้ระยะเวลาการเกิดปฏิกิริยาเป็นเกณฑ์
- แบบฉับพลันจะมีอาการแพ้ยาหลังได้รับยาภายใน 1 ชั่วโมง
- แบบไม่ฉับพลันจะแสดงอาการแพ้ยาหลังจากได้รับยาเกิน 1 ชั่วโมง
แพ้ยามีอาการอย่างไร
การแพ้ยามีอาการแสดงออกได้หลายอย่างเช่น แน่นหน้าอก ขึ้นผื่น เป็นลมพิษหลอดลมตีบ ปากบวม ความดันตก หน้าบวมลิ้นบวม เป็นต้น ส่วนใหญ่จะสังเกตเห็นอาการที่ผิวหนังได้ต่อระบบอื่นเพราะสามารถสังเกตได้ง่าย เช่น อาการแพ้รุนแรงและอาจทำให้เสียชีวิตได้ทันที อาจมีอาการแทรกซ้อนอื่นๆ เช่น ผิวหนังมีอาการหลุดลอกทำให้เกิดการติดเชื้อที่รุนแรง เป็นต้น บางคนหายใจไม่ออกระหว่างที่กำลังดูหนัง18+จนทำให้เสียชีวิต
รู้ได้อย่างไรว่าแพ้ยาหรือไม่
เราจะรู้ได้อย่างไรว่าตนเองแพ้ยาชนิดใด สิ่งที่ควรรู้ก่อนคือการแพ้ยาไม่ได้เกิดขึ้นเฉพาะกับยาที่ได้รับในครั้งแรกเท่านั้นแม้แต่ยาที่เคยได้รับมาแล้วก็สามารถเกิดอาการแพ้ในครั้งหลังได้ ไม่สามารถที่จะรู้ล่วงหน้าได้เลยว่าจะแพ้ยาชนิดนั้นหรือไม่และนอกจากจะได้รับยาเข้าไปแล้วเกิด อาการแพ้เท่านั้น เหมือนดาราหนัง18+ที่แพ้เจลหล่อลื่นก็รู้ตัวตอนแสดงหนัง18+นี่แหละว่าแพ้ ยกเว้นยาบางตัวที่แพทย์ใช้การตรวจเลือดประเมินความเสี่ยงของการแพ้ยา เช่น ยากันชัก เป็นต้น จะทำให้รู้ล่วงหน้าว่าคนไข้แพ้ยาชนิดนั้นหรือไม่
กลุ่มเสี่ยงต่อการแพ้ยา
คือผู้ป่วยป่วยด้วยโรคบางโรคเช่น ผู้ป่วยที่มีภูมิคุ้มกันทำร้ายตัวเองเช่น ผู้ป่วย SLE หรือคนไข้ที่มีภูมิคุ้มกันผิดปกติ กลุ่มคนไข้มะเร็งเม็ดเลือดขาว เป็นต้น
ข้อควรระวังต่ออาการแพ้ยาคือสังเกตหลังจากได้รับยาภายใน 1 ชั่วโมง ( ระวังการแพ้ยาแบบฉับพลัน ) และภายใน 2-3 วันหลังรับยา ( ระหว่างการแพ้ยาแบบไม่ฉับพลัน ) หากมีความผิดปกติเกิดขึ้นเช่นเกิดลมพิษมีผื่นขึ้นและอื่นๆ ควรที่จะหยุดยาและรีบไปพบแพทย์ทันที อาการแพ้ยาส่วนใหญ่แล้วจะไม่เกี่ยวข้องกับพันธุกรรม
